Geschiedenis
Algemeen
De Hervormde kerk in Hedel is rond 1640 in een semi-gothische overgangsstijl op de fundamenten van het transept en koor van een grotere kruiskerk gebouwd.
Voor het eerst wordt de kerk vermeld in 1292 in een oorkonde waaruit blijkt dat het een parochiekerk was en toebehoorde aan het kapittel van St. Marie te Utrecht. De kerk was gewijd aan de Heilige Willibrordus. Bij de nieuwe bisschoppelijke indeling van de Nederlanden in 1561 ging de kerk over van het bisdom Utrecht naar ‘s-Hertogenbosch. In 1568 predikte bisschop Sonnius van ‘s-Hertogenbosch nog in de kerk. Hij verbleef op het kasteel, maar maakte van de hervormde neigingen van de Hedelse pastoor geen melding. Kort hierna is de kerk overgegaan naar de Reformatie, vermoedelijk in 1571.
In de kerk bevindt zich tegen de westmuur de zeskantige preekstoel uit 1640. Het klankbord en de trap zijn van latere datum. Naast de preekstoel staat een kist welke in 1742 voor Fl 185,- werd gemaakt ten behoeve van het opslaan van de rouwmantels. Voor de preekstoel was de zogenaamde ’tuin’ met kerkenraadsbanken. Deze zijn in de Tweede Wereldoorlog verloren gegaan. Ook drie borden daterend uit 1646 met daarop de Tien Geboden, de Geloofsbelijdenis en het Onze Vader hebben de oorlog niet doorstaan.
Bijzonder is het dat met hulp van de Chevy Chase Presbyterian Church in Washington (U.S.A) de restauratie plaats kon vinden. In de kerk vindt u een herdenkingstegel die aan dit memorabele feit refereert.
Bezienswaardig zijn de vijf predikantsborden met een aantal foto’s van predikanten in de consistoriekamer. Op de borden zijn alle predikanten vermeld vanaf 1612, waaronder ds. D.T. Meinsma (1888-1891), initiatiefnemer voor de oprichting van de School met de Bijbel.
In de kerk zijn Ludolf van den Berg (15-08-1499) en Adam van den Berg (20-12-1502) begraven. Zij waren beiden heren van Hedel. Ook graaf Willem II van den Berg is in Hedel begraven.
Daarnaast bevindt zich in de kerk ook de grafzerk van Johan van de Poll, drossaart en rentmeester van het kasteel Hedel. Hij stierf tijdens de omvangrijke bouwactiviteiten aan het kasteel op 27 mei 1654.
‘Senioren op de kansel’ – een uitzonderlijk geval
Onze 1e predikant heette: Ds. Nicolaes Bakkerus. Zijn naam is terug te vinden op de predikantsborden in de consistorie. Deze dominee bediende het Woord in Hedel van 1612 tot 1661. Gedurende de laatste jaren van zijn bijna vijftigjarige dienst werd hij geassisteerd door zijn zoon Wilhelmus, proponent (kandidaat). Uiteraard was deze zoon ook niet jong meer. Hij volgde zijn vader op in 1661. Reeds in 1662 overleed deze zoon Wilhelmus. De oude Ds. Nicolaes Bakkerus stelde zich na het overlijden van zijn zoon opnieuw beroepbaar, hij was toen 99 jaar!!
De gemeente bracht een beroep uit en wederom werd Ds. Nicolaes Bakkerus predikant te Hedel. Het beroep werd met veel liefde aangenomen en in het jaar 1662 werd hij bevestigd.
Dominee Bakkerus mocht met veel kracht en ijver het werk in de dienst des Heeren vervullen. Tot 1666 is hij predikant te Hedel geweest. Hij is overleden terwijl hij in de bediening stond op een leeftijd van 104 jaar.
In de kerkarchieven van Zuid-Afrika staat opgetekend dat Ds. Nicolaes Bakkerus in 1652 samen met Jan van Riebeek aankwam in Kaap de Goede Hoop en aldaar het eerste Heilig Avondmaal heeft gehouden en het eerste blanke kind heeft gedoopt.
Bovenstaande gegevens zijn terug te vinden (nr.A.Oct.1264) Boekzaal bibliotheek van de Rijksuniversiteit te Utrecht.
Stichting Hedels Historie
A.A.van Driel